Empathie en patiëntgerichte zorg vormen de essentie van het medische beroep, maar worden soms over het hoofd gezien in de drukte van de dagelijkse praktijk. In deze blog gaan we dieper in op wat empathie inhoudt, hoe artsen het kunnen ontwikkelen en waarom een patiëntgerichte benadering cruciaal is voor hoogwaardige zorg. Alex Saad, oprichter van Artsen van morgen en Simone, basisarts bij Artsen van morgen en werkzaam in de ouderengeneeskunde, delen hun waardevolle inzichten.

Wat is empathie en waarom is het belangrijk?

Empathie is het vermogen om de emoties en perspectieven van anderen te begrijpen en te voelen. Voor artsen betekent dit het vermogen om zich in te leven in de ervaringen en gevoelens van hun patiënten. Alex benadrukt het belang van empathie, juist binnen de zorg: “Door empathisch te zijn, kunnen we een écht verschil maken in het leven van onze patiënten. Het draait niet alleen om het behandelen van symptomen, maar veelal ook om het bieden van een holistische, sociaal-maatschappelijke benadering die rekening houdt met de mens als geheel.”

Het draait niet alleen om het behandelen van symptomen

Simone voegt hieraan toe: “Empathie is absoluut cruciaal in mijn werk. Vooral omdat mijn patiënten vaak niet in staat zijn hun gevoelens en behoeften duidelijk te communiceren. Door me in hun situatie in te leven, kan ik beter inspelen op hun behoeften en hen de zorg bieden die ze verdienen.”

Hoe ontwikkelen artsen empathie?

Empathie kan worden ontwikkeld door actief te luisteren naar patiënten, hun emoties serieus te nemen en zich bewust te zijn van hun eigen vooroordelen en perspectieven. Alex benadrukt het belang van reflectie hierbij: “Door regelmatig te reflecteren op onze interacties met patiënten en feedback te vragen, kunnen we onze empathische vaardigheden verder verfijnen en onze zorgpraktijk verbeteren.”

Dit heeft mijn vermogen om empathisch te zijn enorm versterkt

Simone deelt haar ervaringen over hoe zij empathie ontwikkelde: “Wat voor mij erg nuttig bleek te zijn, was vaak aanwezig zijn bij de patiënten tijdens hun dagelijkse activiteiten. In plaats van mijn rapportages uit te tikken vanuit de artsenkamer, besloot ik in de woonkamer van het verpleeghuis, tussen de patiënten te gaan zitten. Zo kreeg ik, al werkend, een beter beeld van hoe het met hen gaat, ondanks dat ze dat verbaal niet altijd kunnen uiten. Dit heeft mijn vermogen om empathisch te zijn enorm versterkt.”

Patiëntgerichte zorg in de praktijk

Een patiëntgerichte benadering gaat verder dan alleen het bieden van medische
behandelingen. Het omvat ook het creëren van een zorgomgeving die de behoeften,
voorkeuren en waarden van patiënten respecteert. Alex: “Het is absoluut de taak van artsen om een omgeving te creëren waarin patiënten zich gehoord en begrepen voelen. Door open communicatie, betrokkenheid bij besluitvorming en het bieden van persoonlijke ondersteuning kunnen we een positieve impact hebben op het welzijn van onze patiënten.”

De familie van patiënten zijn vaak enorm betrokken 

Simone benadrukt het belang van patiëntgerichte zorg in haar dagelijkse praktijk: “Binnen de ouderengeneeskunde merkte ik dat er vaak veel betrokkenheid is van familieleden. Het contact met de familie vond ik een bijzondere en leerzame factor om dit als arts zo goed mogelijk samen te laten lopen met de patiëntenzorg. Door familieleden zoveel mogelijk mee te nemen in het behandelingsproces, kan ik een betere zorg bieden aan mijn patiënten.”

Waarom zijn empathie en patiëntgerichte zorg belangrijk?

Empathie en patiëntgerichte zorg dragen bij aan betere behandelresultaten, hogere
patiënttevredenheid en verbeterde therapietrouw. “Door ons te richten op de behoeften van de patiënt, kunnen we niet alleen hun gezondheid verbeteren, maar ook hun algehele kwaliteit van leven. Dat is uiteindelijk waar het in de gezondheidszorg om draait,” aldus Alex.

Simone voegt hieraan toe: “Patiëntgericht en medisch zinvol handelen combineren met een goede relatie onderhouden met familieleden is soms een uitdaging. Ik neem zoveel mogelijk zelf contact op met familie wanneer er vragen zijn, en plan familiegesprekken wanneer er veel onduidelijkheid is over een bepaalde behandeling of situatie rondom de patiënt.”

Conclusie

Het is duidelijk dat empathie en een patiëntgerichte benadering essentieel zijn voor het leveren van hoogwaardige zorg. Door actief te werken aan het ontwikkelen van empathische vaardigheden en het implementeren van patiëntgerichte benaderingen in de praktijk, kunnen artsen een verschil maken in het leven van hun patiënten. Alex zegt tot slot: “Samen tillen we zo de kwaliteit van de gezondheidszorg naar een hoger niveau.”

Simone sluit zich hierbij aan en geeft een aantal tips voor collega-artsen: “Onzekerheid als startende arts is hartstikke normaal. Zorg ervoor dat je laagdrempelig contact hebt met je supervisor op locatie, zodat je met een gerust hart kunt werken. En onthoud dat je, mits de supervisie op orde is, snel hulp kunt inschakelen mocht dat nodig zijn. Als fijne bonus heb ik ook veel gehad aan mijn persoonlijke carrière adviseur bij Artsen van morgen, waar ik altijd op terug kon vallen. Geef de eerstelijnszorg een eerlijke kans en ontdek wat voor opties er allemaal zijn.”

Wil jij je ook optimaal ontwikkelen als mens én professional? Klik hier en plan gemakkelijk een afspraak in bij één van onze carrière adviseurs.